Original:
Der kausale Zusammenhang der Welt nach den Stoikern
φασὶν δὴ [...] μηδὲν [...] ἀναιτίως μήτε εἶναι μήτε γίνεσθαι τῶν ἐν τῷ κόσμῳ
διὰ τὸ μηδὲν εἶναι τῶν ἐν αὐτῷ ἀπολελυμένον τε καὶ κεχωρισμένον τῶν
προγεγονότων ἁπάντων. διασπᾶσθαι γὰρ καὶ διαιρεῖσθαι καὶ μηκέτι τὸν
κόσμον ἕνα μένειν αἰεί [...], εἰ μὴ πάντα τὰ ὄντα τε καὶ γινόμενα ἔχοι τινὰ
αἴτια προγεγονότα, οἷς ἐξ ἀνάγκης ἕπεται· [...] ὄντων δὴ πλειόνων αἰτίων, ἐπ’
ἴσης ἐπὶ πάντων αὐτῶν ἀληθές φασιν εἶναι τὸ ἀδύνατον εἶναι, τῶν αὐτῶν
ἁπάντων περιεστηκότων περί τε τὸ αἴτιον καὶ ᾧ ἐστιν αἴτιον, ὁτὲ μὲν δὴ μὴ
οὑτωσί πως συμβαίνειν, ὁτὲ δὲ οὕτως. ἔσεσθαι γάρ, εἰ οὕτως γίνοιτο, ἀναίτιόν
τινα κίνησιν. τὴν δὲ εἱμαρμένην αὐτὴν καὶ τὴν φύσιν καὶ τὸν λόγον, καθ’ ὃν
διοικεῖται τὸ πᾶν, θεὸν εἶναί φασιν, οὖσαν ἐν τοῖς οὖσίν τε καὶ γινομένοις
ἅπασιν καὶ οὕτως χρωμένην ἁπάντων τῶν ὄντων τῇ οἰκείᾳ φύσει πρὸς τὴν τοῦ
παντὸς οἰκονομίαν.
Quelle:
Alexander von Aphrodisias:
Über das Schicksal
/
Περὶ εἱμαρμένης
/
De fato
(
Fat.)
p. 191f. = LS 55N.
Edition: N.N.
Auslegung:
Aus dem kausalen Zusammenhang der Welt folgern die Stoiker den Kerngrundsatz des Determinismus, dass aus gleichen Ursachen stets das Gleiche folgen muss, wenn die Welt kausal geschlossen bleiben soll (VL
Freiheit )
- als Prinzip der Kosmologie der Stoiker dient die Einheit des Kosmos
- Einheit ist zugleich eine kausale Einheit, die vom Prinzip gleicher Wirkung ihren Ausgang nimmt
- eine Unwirkung der Kausalität würde die Wirkung der Ursachen aufheben
Themen:
-
Stoiker
-
Kausalität
-
Freiheit
-
Antike Philosophie II