Original:
Cicero über den Vorzug der Tugend des Staatsmanns
[1] Unum hoc definio: tantam esse necessitatem virtutis generi hominum a natura tantumque amorem ad communem salutem defendendam datum, ut ea vis omnia blandimenta voluptatis otique vicerit.
[2] Nec vero habere virtutem satis est, quasi artem aliquam, nisi utare. Etsi ars quidem, cum ea non utare, scientia tamen ipsa teneri potest, virtus in usu sui tota posita est.
[3] Usus autem eius est maximus civitatis gubernatio, et earum ipsarum rerum quas isti in angulis personant reapse, non oratione, perfectio. Nihil enim dicitur a philosophis, quod quidem recte honesteque dicatur, quod (non) ab eis partum confirmatumque sit, a quibus civitatibus iura descripta sunt. [...]
[4] Quin etiam Xenocratem ferunt, nobilem in primis philosophum, cum quaereretur ex eo, quid adsequerentur eius discipuli, respondisse, ,ut id sua sponte facerent, quod cogerentur facere legibus‘.
Quelle:
Cicero:
Der Staat (Cicero)
/
De re publica
(
Rep.)
I 1f. 3.
Edition: M. Tulli Ciceronis De re publica librorum sex quae manserunt. Iterum recognovit K. Ziegler, Leipzig 1929.
Auslegung:
- erster aristotelischer Hinweis betrifft die Notwendigkeit von Aktivität für ein tugendhaftes Leben (aristotelischer Grundzug)
- darin auch Unterscheidung von der
techne
- zugleich wiederum Betonung der Naturgegebenheit der Tugend
- typisch römisch ist die Betonung der Staatslenkung als wichtigstes Element tugendhaften Lebens
- zugleich Gegenüberstellung zu aktivitätsfeindlichen philosophischen Positionen (Epikureer)
→ ursprüngliche Quelle der Moral sind nicht philosophische Einsichten, sondern ist eine richtige Gesetzgebung
Themen:
-
Tugend(en)
-
Antike Philosophie II