Perkams-Zitatenschatz.de

Philosophische Zitate aus Antike und Mittelalter

Thomas von Aquin: Summa theologiae I-II I-II, 19, 5, resp. et ad 2

Original:

Die uneingeschränkte Verpflichtungskraft des Gewissensurteils
Quia obiectum voluntatis est id quod proponitur a ratione [...] ex quo aliquid proponitur a ratione ut malum, voluntas, dum in illud fertur, accipit rationem mali. [...] Puta abstinere a fornicatione bonum quoddam est; tamen in hoc bonum non fertur voluntas, nisi secundum quod a ratione proponitur. Si ergo proponatur ut malum a ratione errante, fertur in hoc sub ratione mali. [...] Et similiter credere in Christum est per se bonum et necessarium ad salutem; sed [...] si a ratione proponatur ut malum, voluntas feretur in hoc ut malum [...], quia est malum per accidens ex apprehensione rationis. [...] Unde dicendum quod simpliciter omnis voluntas discordans a ratione, sive recta sive errante, semper est mala. [...] Si aliquis homo cognosceret quod ratio humana dictaret aliquid contra praeceptum dei, non teneretur rationem sequi; sed tunc ratio non totaliter esset errans. Sed quando ratio errans proponit aliquid ut praeceptum dei, tunc idem est contemnere dictamen rationis et dei praeceptum.

Quelle: Thomas von Aquin: Summa theologiae I-II /Summa theologiae (Sth.) I-II, 19, 5, resp. et ad 2.
Edition: N.N.

Themen:

  • Gesetz und Gewissen
  • Vernunft
  • Wille
  • Gewissensurteil

Weil das Objekt des Willens das ist, was von der Vernunft vorgestellt wird, [...], nimmt der Wille, weil ihm etwas von der Vernunft als schlecht vorgestellt wird, den Gehalt des Schlechten an. [...] Zum Beispiel ist es etwas Gutes, sich vom Ehebruch zurückzuhalten; trotzdem wird der Wille zu diesem Gut nicht anders bewegt, als es ihm von der Vernunft vorgestellt wird. Wenn es also von einer irrenden Vernunft als schlecht vorgestellt wird, wird er hierzu unter dem Gehalt des Schlechten bewegt. [...] Und ebenso ist es an sich gut und heilsnotwendig, an Christus zu glauben; aber [...] aber wenn das von der Vernunft als schlecht vorgestellt wird, dann wird sich der Wille hierzu wie zu etwas Schlechtem hinbewegen [...], weil es wegen der Auffassung der Vernunft schlecht als Eigenschaft erhält. [...] Daher muss man sagen, dass schlechthin jeder Wille, der von der Vernunft abweicht, egal ob sie richtig oder irrig ist, immer schlecht ist. [...] Wenn irgendein Mensch erkennen würde, dass die menschliche Vernunft etwas gegen ein Gebot Gottes vorschriebe, dann wäre er nicht verpflichtet, der Vernunft zu folgen. Aber in diesem Fall wäre die Vernunft nicht vollständig irrig. Aber wenn eine irrige Vernunft etwas als Gebot Gottes vorstellt, dann ist es dasselbe, die Vorschrift der Vernunft wie das Gebot Gottes zu missachten

Übersetzer: N.N.